|
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ - CYBER BULLING
Ο εκφοβισμός είναι δυνατόν να συμβεί μέσω του Διαδικτύου και περιλαμβάνει εσκεμμένη επαναλαμβανόμενη και εχθρική συμπεριφορά απέναντι σε ένα άτομο ή σε μία ομάδα ατόμων με σκοπό την πρόκληση συναισθηματικής και ψυχολογικής βλάβης .
Επίσης ο όρος Διαδικτυακός εκφοβισμός (Cyber Bullying ) αφορά την απειλή , την ταπείνωση ή την παρενόχληση των παιδιών, προεφήβων και έφηβων που δέχονται μέσω της χρήσης του Διαδικτύου , κινητών τηλεφώνων είτε άλλων ψηφιακών τεχνολογιών από ομηλίκους. Διαφορά Διαδικτυακής Παρακολούθησης και Παρενόχλησης από το Διαδικτυακό Εκφοβισμό Στον Διαδικτυακό εκφοβισμό παρατηρείται η συμμετοχή συνομήλικων και από τις δυο πλευρές, ή τουλάχιστον η συμμετοχή ενός ενήλικα υποκινούμενη από κάποιον ανήλικο εναντίον άλλου ανηλίκου. Στην περίπτωση που παρατηρηθεί εμπλοκή ενηλίκου χρησιμοποιούνται οι οροί Διαδικτυακή παρενόχληση (Cyber-Harassement) είτε η Διαδικτυακή παρακολούθηση (Cyber-Stalking). O όρος Διαδικτυακός εκφοβισμός, εν αντιθέσει με την σεξουαλική παρενόχληση, δεν χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις, κατά τις οποίες ένας ενήλικας προσπαθεί να οδηγήσει ανηλίκους σε μη διαδικτυακές συναντήσεις δελεάζοντάς τους. Ωστόσο, συχνά παρατηρείται στον Διαδικτυακό εκφοβισμό η ανάμειξη ενός η περισσότερων ενηλίκων, οι οποίοι ικανοποιούνται μέσα από την διαδικτυακή σεξουαλική παρενόχληση των ανήλικων θυμάτων. Αίτια Διαδικτυακού Εκφοβισμού Συχνά οι νέοι οδηγούνται στον Διαδικτυακό εκφοβισμό εξαιτίας της βίωσης έντονων συναισθημάτων , όπως θυμός , απόγνωση είτε πάλι και από εκδίκηση που μπορεί να προέρχεται τόσο από τις προβληματικές σχέσεις που υπάρχουν στο οικογενειακό περιβάλλον όσο και εξαιτίας μίας ευρύτερης κοινωνικής δυσλειτουργίας που παρουσιάζει το άτομο . Σε μερικές περιπτώσεις ο Διαδικτυακός εκφοβισμός αποτελεί μορφή ψυχαγωγίας στοχεύοντας στην εκδήλωση ποικίλων αντιδράσεων και στην ικανοποίηση αναγκών που σχετίζονται με την επιβολή εξουσίας και ελέγχου . Συχνά η αποστολή μηνυμάτων σε λάθος παραλήπτες μπορεί να αποτελέσει αίτιο φαινομένου . Μορφές διαδικτυακού εκφοβισμού Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί τα θετικά στοιχεία και τις διευκολύνσεις που παρέχουν η πρόοδος και η ανάπτυξη της τεχνολογίας, παράλληλα όμως θα πρέπει να εντοπίσουμε και τα προβλήματα που προκύπτουν από τις ραγδαίες αλλαγές και την εισβολή του νέου στοιχείου σε ένα ίσως απροετοίμαστο παλιό περιβάλλον. Τα οφέλη της χρήσης Η/Υ και του Διαδικτύου αναντίρρητα είναι τεράστια, ωστόσο συχνά ενδέχεται να γίνεται χρήση τους εις βάρος κάποιου άλλου, όπως συμβαίνει με το φαινόμενο του cyberbullying (εκφοβισμός μέσω Διαδικτύου). Αυτοί που ασκούν εκφοβισμό χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες για να απειλήσουν, να εκφοβίσουν, να παρενοχλήσουν, να δυσφημήσουν και να αποκλείσουν νέους, και, σε μερικές περιπτώσεις, να τους υποδυθούν ή να υποκλέψουν την ταυτότητά τους. O διαδικτυακός εκφοβισμός μπορεί να αποτελέσει προέκταση του σχολικού εκφοβισμού Μερικές από τις πιο κοινές μεθόδους είναι οι εξής:
Η συχνότητα των απειλών:
Πως επηρεάζεται η ψυχολογία του νέου; Το φαινόμενο του Διαδικτυακού εκφοβισμού εγκυμονεί σοβαρές επιπτώσεις για την ψυχική υγεία του θύματος. Τα παιδιά που υφίστανται εκφοβισμό και καταπίεση (bullying) στο σχολείο τους ή στις παρέες τους, αντιμετωπίζουν ως ενήλικες αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν μικρότερα ή μεγαλύτερα ψυχολογικά προβλήματα, όπως διαταραχές άγχους, κατάθλιψη και τάσεις αυτοκτονίας. Η αυτοεκτίμηση του ατόμου που υφίσταται Διαδικτυακό εκφοβισμό πλήττεται έντονα τόσο ώστε σε μερικές περιπτώσεις συνδέεται με το αίσθημα της ενοχής. Το άτομο αρχίζει να αναπαράγει αρνητικές σκέψεις και η επίδοση των κοινωνικών του ικανοτήτων μειώνεται σημαντικά. Κάποιες φορές, κυρίως κατά την εφηβική ηλικία η αποχή από το σχολείο και από τις παρέες των συνομηλίκων αποτελεί προσωρινό καταφύγιο. Είναι κυρίως, τα θύματα της καταπίεσης από συμμαθητές και φίλους τους, που αναπτύσσουν προβλήματα άγχους, πανικού, αγοραφοβίας, κατάθλιψης, κατάχρησης ναρκωτικών και άλλων ουσιών κ.ά. Άτομα που δέχτηκαν έντονα Διαδικτυακό εκφοβισμό ενδέχεται στο μέλλον να παρουσιάσουν μεγαλύτερη αστάθεια στις διαπροσωπικές τους σχέσεις συνοδευόμενη από την κοινωνική απομόνωση. O εκφοβισμός μπορεί συχνά να προκαλέσει μόνιμη ψυχική ζημιά σε ένα άνθρωπο και γι’ αυτό πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη και να αντιμετωπιστεί στο μέτρο του δυνατού απ’ όλους τους εμπλεκόμενους (πολιτεία, εκπαιδευτικούς, γονείς και τους ίδιους τους μαθητές). Η ψυχική ζημιά δεν εξαφανίζεται έτσι απλά, επειδή κάποιος μεγαλώνει και σταματά να πέφτει πια θύμα σχολικού εκφοβισμού. Οι συνέπειες τον συνοδεύουν από την παιδική ή εφηβική ηλικία του, προκαλώντας μια μεγάλη γκάμα προβλημάτων αργότερα. Από την άλλη, οι νέοι που κάποτε πρωτοστάτησαν στον εκφοβισμό άλλων παιδιών, όταν μεγαλώσουν, εμφανίζουν αυξημένες πιθανότητες για αντικοινωνικές συμπεριφορές και άλλες παρεμφερείς διαταραχές προσωπικότητας. Τι μέτρα πρέπει να λάβουν οι γονείς και η κοινωνία;
Και όσο αναφορά τους νέους..
Στατιστικά στοιχεία
Η ασφάλεια των ηλεκτρονικών πληροφοριών και η βιομηχανική κατασκοπεία, το κυβερνοέγκλημα και η πρόληψη αυτοκτονιών αλλά και το «Cyber bullying», ήταν τα θέματα που συζητήθηκαν στο 2ο Συνέδριο Ασφαλούς Πλοήγησης, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Πλοήγησης στο Διαδίκτυο. Όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στο συνέδριο, ένα στα τρία παιδιά έχει πέσει θύμα «Cyber bullying» ενώ υπάρχουν κρούσματα και στην χώρα μας. Μάλιστα σύμφωνα με σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Κω, το 2008 το 14,7% των παιδιών στο σχολείο είχε τουλάχιστον μια φορά υποστεί κάποιου είδους «Cyber bullying». Το πλέον ανησυχητικό όμως είναι το γεγονός ότι δύο χρόνια μετά, το 2010, το ποσοστό αυτό είχε διπλασιαστεί φτάνοντας το 30,4%. Μάλιστα το 17,1% των παιδιών ομολόγησαν ότι έχουν προβεί και τα ίδια σε κάποιου είδους κυβερνητικό εκφοβισμό. Από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτει ότι θα θύματα είναι στην πλειοψηφία τους κορίτσια και οι θύτες αγόρια. Σύμφωνα δε και με μια ακόμη έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε επτά ευρωπαϊκές χώρες η Ελλάδα βρίσκεται στην δεύτερη θέση μετά τη Ρουμανία με ποσοστό 26,8%, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 21,9% Συγκεκριμένες περιπτώσεις όπως οι παρακάτω, αναφέρονται πολλές. Σε μία περίπτωση θύμα έπεσε μια 14χρονη μαθήτρια γυμνασίου, που με έκπληξη διαπίστωσε ότι κυκλοφορούσαν σε ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφίες της από την πρώτη αισθηματική σχέση που είχε συνάψει με συμμαθητή της. Έκτοτε το άτυχο κορίτσι αναγκάστηκε να αλλάξει τρία σχολεία και δεν αποκλείεται να μετακομίσει με την οικογένειά της σε άλλη πόλη, καθώς δεν μπορεί να αντέξει τα σχόλια που κάνουν πίσω από την πλάτη της οι συνομήλικοί της. Ένα δεύτερο κρούσμα cyberbullying ήταν ακόμη σοβαρότερο, καθώς το θύμα, μια 17χρονη μαθήτρια λυκείου, έφτασε στο όρια της αυτοκτονίας. Στην περίπτωση αυτή η έφηβη διαπίστωσε ότι κάποιος είχε διοχετεύσει στο διαδίκτυο βίντεο και φωτογραφίες από προσωπικές ερωτικές στιγμές της. Όπως ήταν φυσικό, απευθύνθηκε με τους γονείς της στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Ύστερα από τρεις εβδομάδες ερευνών οι αστυνομικοί εξιχνίασαν την υπόθεση και ανακάλυψαν ότι δράστης ήταν ένας συμμαθητής της, που ήθελε να την εκδικηθεί για τις καλές της επιδόσεις στο σχολείο. Δυστυχώς η περίπτωση της 17χρονης δεν είναι μοναδική. «Έχουμε πολλές απόπειρες αυτοκτονιών από νεαρά άτομα που συκοφαντούνται» τόνισε ο ο προϊστάμενος της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, αστυνομικός διευθυντής Μανώλης Σφακιανάκης. Όπως ανέφερε, ο συνηθέστερος τρόπος διαπόμπευσης είναι η κακόβουλη κοινοποίηση βίντεο και φωτογραφιών, που μπορεί να αποτελούν προϊόντα ακόμη και φωτομοντάζ, ενώ οι δράστες συνήθως είναι συνομήλικοι των θυμάτων. Ο κ. Σφακιανάκης σημείωσε ότι το cyberbullying μεταξύ παιδιών και εφήβων δεν είναι ένα φαινόμενο που μπορεί να αντιμετωπιστεί με δικαστικά μέτρα και υπογράμμισε τη μεγάλη σημασία που δίνει η υπηρεσία του στην ενημέρωση των γονέων, των εκπαιδευτικών και βέβαια των ίδιων των παιδιών. Στέλλα K. - Ειρήνη K. - Πηνελόπη Λ. - Φρατζέσκα Ν. |